Morze Kaspijskie

Jezioro zwane Morzem Kaspijskim jest największym jeziorem świata. Położone jest ono na obszarze dwóch kontynentów: Azji oraz Europy. Miano największego jeziora świata zyskało dzięki powierzchni lustra wody wynoszącej ok. 370 tys. km2.

Duża powierzchnia jeziora sprawia, że położone jest ono na obszarach kilku państw. Bezpośredni dostęp mają do niego takie państwa jak Kazachstan, Rosja, Turkmenizstan, Iran oraz Azerbejdżan.

Jezioro to znane było już w starożytności i pojawiało się ówcześnie pod różnymi nazwami, najpopularniejszymi były np. Ocean Hyrkański, Morze Kwalijskie lub Może Azarskie. Morze to jest reliktem Oceanu Tetydy.

Istotne jest to, że jezioro to nie ma swojej stałej powierzchni oraz głębokości. Jest ono zasilane licznymi wodami uchodzącymi z rzek, przez co okresowo ilość wody w jeziorze ulega znacznym zmianom. W zależności od okresu może ono zwiększać swoją powierzchnię nawet do ponad 400 tys. km2. W okresach suszy znacznie zmniejsza swoją powierzchnię wysychając i pozostawiając duże podkłady soli na dnie i brzegach. W historii można wyróżnić kilka znaczących wahań poziomu wody, które prowadziły nawet do powodzi w pobliskim terenie. Obecnie poziom wody jest raczej stabilny i nie ulega znacznym wahaniom. Najczęściej wykazuje jednak tendencje spadkowe, czyli wysychanie.

Morze Kaspijskie zasilane jest głównie poprzez trzy duże rzeki takie jak: Ural, Kura, Wołga.

Cechą charakterystyczną dla tego jeziora jest również głębokość dna. W północnym obszarze wynosi jedynie ok. 5 m. W środkowej części może wynosić do ok. 200 m. Najgłębsza jest jednak część południowa, w której odległość do dna jeziora wynosi nawet 1 km.

Jedną z największych zalet Morza Kaspijskiego są jego walory naturalne. W jeziorze tym znajdują się bardzo duże ilości jesiotra. Ikra jesiotra z tego morza uważana jest za jedną z najlepszych na całym świecie. Kawior z tego regionu jest więc bardzo cenny. Niestety zagraża to bardzo populacji jesiotra, która poprzez liczne odłowy jest coraz mniejsza.

Duże znaczenie ekonomiczne mają również bogate złoża ropy występujące na dnie zbiornika wodnego. Ropa stała się więc cennym walorem tego jeziora. Niestety przyczyniła się również do wielu sporów między państwami mającymi dostęp do jego wybrzeży. Nieustannie trwają spory o to jak powinien przebiegać podział powierzchni jeziora, cennego surowca oraz dostępu do jego wydobycia. Jest to przyczyną wielu politycznych oraz gospodarczych problemów, które rzutują na sytuację całego świata.

Podczas trudnych, zimowych warunków atmosferycznych cała powierzchnia jeziora pokryta jest grubą taflą lodu. Wykorzystuje się je wtedy jako alternatywną możliwość przeprowadzenia trasy transportu nienormatywnego. Tafla lodu jeziora jest na tyle wytrzymała, że zapewnia bezpieczne łącze między jego odległymi wybrzeżami.

Istnieją również liczne kanały umożliwiające połączenie Morza Kaspijskiego z innymi, dużymi zbiornikami wodnymi. Między innymi są to kanały: Kanał Wołga – Don, Kanał Wołżańsko – Bałtycki oraz Kanał Białomorsko – Bałtycki.

Dodaj komentarz